جعبه فرمان
جعبه فرمان
شرح
فرمان خودرو یکی از ساده‌ترین بخش‌های خودرو است که حرکت خودرو به وسیله آن ممکن می‌شود. راننده برای اینکه بتواند با حرکت دادن فرمان، خودرو را حرکت دهد، نیازمند همکاری بخش‌های متعددی است. جعبه فرمان و سایر اجزا دست به دست هم می‌دهند تا راننده خودرو را به مسیر دلخواه هدایت کند. اجزای مختلفی که نیرو را به چرخ‌ها هدایت می‌کنند سیستم فرمان نامیده می‌شود
جعبه فرمان خودرو چیست و چه کاربردی دارد؟
گیربکس فرمان شامل دنده‌هایی است که ورودی های فرمان راننده را به پیوند فرمان که چرخ‌ها را می‌چرخاند منتقل می‌کند و تغییرات فرمان راننده را چند برابر می‌کند تا چرخ‌های جلو بیشتر از فرمان حرکت کنند. اکثر وسایل نقلیه مبتنی بر خودرو از فرمان راک و پینیون استفاده می‌کنند که در آن فرمان یک چرخ دنده پینیون را می‌چرخاند که روی یک قفسه حرکت می‌کند تا چرخ های جلو را بچرخاند. برخی دیگر از سیستم‌های توپ چرخشی استفاده می‌کنند که در آن بلبرینگ‌های توپ بر روی یک چرخ دنده فرمان از نوع کرمی نصب می‌شوند. اگرچه چرخ دنده‌های فرمان اغلب تا پایان عمر خودرو دوام می‌آورند، اما جعبه ممکن است دچار نشتی شود یا جعبه گیربکس ترک بخورد.
وظیفه اصلی جعبه فرمان چیست؟
جعبه فرمان اصلی‌ترین بخش سیستم فرمان به شمار می‌رود. این بخش از فرمان گشتاور دست راننده را به چرخ‌ها هدایت می‌کند و گشتاور آن را افزایش می‌دهد. جعبه فرمان که روی اتاق خودرو نصب می‌شود گشتاور تولید شده را توسط مفصل‌ها و سیبک به سگ دست انتقال می‌دهد. این قسمت از سیستم فرمان انواع مختلفی دارد و از اجزای گوناگونی تشکیل شده است. از مهمترین وظایف جعبه فرمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-تبدیل حرکت چرخشی فرمان به حرکت خطی اهرم بندی فرمان
افزایش گشتاور و کاهش حرکت چرخشی-
تغییر صفحه دوران غربیلک به صفحه مکانیکی-
تنوع جعبه فرمان سبب تغییر در کیفیت وظایف آن می‌شود. هرچه کیفیت جعبه فرمان بیشتر باشد، کنترل فرمان برای راننده راحت‌تر خواهد بود. به طور کلی نحوه عملکرد انواع جعبه فرمان یکی است و زمانی که راننده غربیلک فرمان را می‌چرخاند گشتاور دورانی به جعبه فرمان منتقل می‌شود. جعبه فرمان این حرکت دورانی را به حرکت خطی تبدیل می‌کند و این نیرو از طریق میله بندی فرمان به سگدست می‌رسد. نیروی رسیده به سگدست روی سیبک‌ها به داخل و خارج می‌چرخد و این حرکت سبب پیچیدن چرخ‌ها به چپ و راست می‌شود.
انواع جعبه فرمان
سنگین و نیمه سنگین
جعبه فرمان نیمه سنگین : این جعبه فرمان روی خودروهای تا 6 تن ( عمداً مینی بوس و کامینوت ها ) نصب می شود.
جعبه فرمان سنگین : این جعبه فرمان روی خودروهای 10 تن به بالا ( عمداً خودروهای باری ، کشنده ، کمپرسی و معدن ) نصب می شود.
علائم نشان دهنده خرابی جعبه فرمان
صدای غیر عادی فرمان هنگام چرخاندن
به طور معمول شنیده شدن صدای غیرعادی از جعبه فرمان هنگام چرخاندن فرمان در حین حرکت ممکن است نشان‌دهنده خرابی جعبه فرمان باشد. همچنین این صدا ممکن است به دلایل مختلف مانند لقی بین پینیون و دنده شانه‌ای، دقیق تنظیم نشدن جعبه فرمان هیدرولیک، لقی بیش از حد شانه پیستون و شفت پیستون ، معیوب شدن مارپیچ که میزان لقی فرمان را مشخص می‌کند، لقی داشتن میل فرمان افقی که به سیبک فرمان و دنده شانه‌ای اتصال دارد و… باشد.
لقی غربیلک فرمان
سفت شدن غربیلک فرمان
سفتی غربیلک فرمان خودرو می‌تواند به دلایل مختلفی مانند سفت شدن کلاهک کمک فنر و چهار شاخ فنر، درست تنظیم نشدن جعبه فرمان، سفت شدن سیبک‌های جعبه فرمان که هنگام انتقال نیرو مورد استفاده قرار می‌گیرند، کم شدن باد لاستیک‌ها، از دست رفتن کیفیت لاستیک‌ها و… اشاره کرد. حرکت دشوار و سفت شدن غربیلک فرمان می‌تواند مشکلات زیادی را برای راننده هنگام رانندگی به وجود آورد در نتیجه باید تعویض جعبه فرمان هر چه سریع‌تر انجام شود.
تعمیر جعبه فرمان هیدرولیکی
برای کشف کردن مشکل باید باد لاستیک، سپس میزان روغن هیدرولیک و در آخر تسمه پمپ هیدرولیک را بررسی شود اگر مشکل از مارپیچ باشد باید مارپیچ را باز کرده و در صورت خرابی جدی آن را تعویض کرد.
پس از آن باید روغن هیدرولیک را تخلیه کرده و روغن جدید را جایگزین شود تا از نبودن براده فلز در روغن اطمینان پیدا کرد. زیرا گاهی اوقات حتی وجود یک براده در داخل روغن می‌تواند علت آسیب رساندن به مارپیچ باشد. پس از اینکه فرمان خود را تعمیر شد، اتومبیل را باید در یک جای کم خطر و باز چک شود مطمئن شد که مشکل به طور کامل رفع شده است. این روش یک روش بسیار مؤثر برای تعمیر جعبه فرمان کامیون است.
نکات بسیار مهم برای سلامتی جعبه فرمان
تنظیم باد لاستیک‌ها را جدی بگیرید
لاستیک‌ها را بررسی کنید و اگر عاج آن‌ها ضعیف شده است حتما آن‌ها را تعویض کنید
چرخ‌ها را در حالت بالانس نگه دارید
تنظیم و گریس کاری مداوم را در دستور کار خود قرار دهید
با توجه به نیاز شرکت های بزرگ دنیا شرکت zf اقدام به طراحی و تولید جعبه فرمان های نیمه سنگین و سنگین با کیفیت بالا و خدمات پس از فروش و همچنین تامین قطعات اصلی را نموده است.
