گیربکس اکواسپلیت Ecosplit یکی از انواع مدل‌های معروف گیربکس‌های دستی (دنده‌ای) شرکت آلمانی ZF است که برای کامیون‌های سنگین و تریلی‌ها طراحی شده. این گیربکس برای جابجایی بارهای سنگین در مسافت‌های طولانی به کار میرود.
Ecosplit به معنی “تقسیم اقتصادی نیرو” است، بنابراین این گیربکس طراحی شده تا قدرت موتور را با مصرف سوخت کمتر و راندمان بالاتر به چرخ‌ها منتقل کند.این گیربکس در بین مصرف کنندگان و رانندگان از محبوبیت خاصی برخوردار است و از جمله علل محبوبیت آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قدرت بالا برای حمل بارهای سنگین
این گیربکس میتواند گشتاور بسیار زیادی از موتور را تحمل کند و برای رانندگی در جاده‌های سخت یا سربالایی‌ها بسیار مناسب است.
دارای Splitter و Range میباشد
به این معنی که هر دنده به دو بخش تقسیم می‌شود: دنده سبک و دنده سنگین. این موضوع باعث می‌شود راننده برای تعویض دنده‌ها گزینه‌های بیشتری داشته باشد و راحت‌تر شتاب بگیرد یا در سربالایی رانندگی کند.
مصرف سوخت کمتر
با تنظیم دقیق دنده‌ها، راننده میتواند همیشه در بهترین دور موتور رانندگی کند و مصرف سوخت کاهش پیدا می‌کند.
طول عمر بالا و خرابی کمتر
در صورت استفاده صحیح، این گیربکس تا چندین هزار کیلومتر بدون نیاز به تعمیر عمده میتواند کار کند.
ترمز موتور داخلی intrader
در مدل‌های دارای اینتریدر یا ترمز داخلی , اینتریدر باعث کاهش استهلاک سیستم ترمز میگردد.
ویژگی‌های اصلی گیربکس اکواسپلیت Ecosplit
- گیربکس دستی (Manual) با ۱۶ دنده جلو و ۲ دنده عقب
- دارای سیستم دنده سنگین (Low Gear) و دنده سبک (High Gear)
- ساختار چندبخشی با امکان تقسیم دنده‌ها برای قدرت بیشتر
- عملکرد نرم و کم‌صدا نسبت به گیربکس‌های قدیمی‌تر
- مناسب برای کامیون‌های بین‌المللی، تریلی و حمل بار سنگین
- توان تحمل گشتاور: قابلیت تحمل گشتاور تا ۳۰۰۰ نیوتن‌متر (یا بیشتر، بسته به مدل).
- بدنه آلومینیومی سبک و فشرده: طراحی سبک برای کاهش وزن کلی خودرو.
- قابلیت نصب اینتریدر intrader (ترمز ثانویه): برخی مدل‌ها دارای اینتریدر داخلی ZF هستند که در مسیرهای سراشیبی از فشار روی ترمزها می‌کاهد.
اجزای اصلی گیربکس اکواسپلیت Ecosplit
دنده‌های اصلی (Main Gears)
دسته دنده با کلید رنج (دامنه) و اسپلیتر
روی دسته دنده دو کلید وجود دارد:
- کلید Range (برای تغییر بازه دنده‌ها: سبک یا سنگین)
- کلید Split (برای تقسیم دنده‌ها به دو حالت: کم و زیاد)
راننده با استفاده از کلیدهای تعویض دامنه و اسپلیتر روی دسته دنده، میتواند به‌راحتی بین این دنده‌ها جابجا شود.
سنکرونایزر Synchronizer
وقتی در یک کامیون یا هر خودروی دنده‌ای دنده عوض میکنید، اگر دور موتور با سرعت چرخ دنده‌ها هماهنگ نباشد، دنده‌ها به‌سختی جا می‌روند یا صدای ناخوشایندی می‌دهند (تق‌تق یا گیر کردن).اینجاست که سنکرونایزر وارد عمل می‌شود.سنکرونایزر (Synchronizer) یک قطعه در داخل گیربکس است که قبل از اینکه دنده جا برود، سرعت چرخ‌دنده‌ها را با هم هم‌سرعت (هم‌دور) می‌کند. این کار باعث می‌شود دنده‌ها نرم، بی‌صدا و بدون ضربه جا بروند.در واقع سنکرونایزر سرعت دنده‌ی بعدی را با سرعت شفت هماهنگ می‌کند, اجازه می‌دهد دنده بدون فشار و براحتی جا برود , تعویض دنده بدون نیاز به دابل‌کلاچ انجام شود , از فرسایش دنده‌ها جلوگیری می‌کند و باعث رانندگی راحت‌تر و ایمن‌تر میگردد.
سیستم روغن‌کاری داخلی
PTO (قدرت‌گیر) برای تجهیزات جانبی مانند پمپ هیدرولیک
سیستم Power Take-Off یا به اختصار PTO، یک وسیله مکانیکی است که به کامیون یا ماشین سنگین اجازه می‌دهد تا قدرت موتور را به تجهیزات جانبی منتقل کند.
در ویدئوی زیر اجزا و نحوه عملکرد گیربکس اکواسپلیت بتفصیل نمایش داده شده است:
ZF Ecosplit gearbox
نکات مهم در استفاده از گیربکس Ecosplit
✅ تعویض دنده باید دقیق و هماهنگ با دور موتور باشد
اگر با دور بالا یا پایین دنده عوض کنید، گیربکس آسیب می‌بیند.بعنوان مثال از تعویض دنده در هنگام حرکت در سرازیری خودداری کنید و یا دنده سنگین را فقط در حالت توقف کامل جا بزنید.
✅استفاده از روغن اورجینال ZF
استفاده از روغن بی‌کیفیت و غیر اصل باعث خرابی دنده‌ها و سنکرونایزر می‌شود.
✅اجتناب از رانندگی پرتنش و بار بیش از حد
✅در صورت نیاز به تعمیر فقط به مراکز مجاز ZF یا نمایندگان رسمی آن مراجعه نمایید
✅به علایم هشدار دهنده توجه نمایید
اگر دنده‌ها به‌سختی جا می‌روند یا صدای غیرعادی دارید، سریعاً به تعمیرگاه مجاز ZF مراجعه کنید.
✅انجام سرویس دوره ای طبق نظر سازنده
سرویس‌های دوره‌ای باید طبق دفترچه راهنما انجام گیرند.در ادامه مواردی که مطرح شده اند بصورت میانگین میباشند و دفترچه راهنمای مربوطه در اولویت قرار دارد.
مورد سرویس | فاصله زمانی پیشنهادی |
تعویض روغن گیربکس | هر ۱۰۰،۰۰۰ کیلومتر یا سالی یک بار |
چک کردن نشتی روغن | ماهانه |
بررسی وضعیت PTO | هر ۶ ماه یک‌بار |
بررسی عملکرد کلیدهای Split و Range | هر ۲۰،۰۰۰ کیلومتر |
خدمات گیربکس اکواسپلیت ZF Ecosplit در شرکت زرین فن آور چرخشگر
شرکت زرین فن آور چرخشگربه عنوان نماینده رسمی ZF آلمان، خدمات زیر را برای گیربکس Ecosplit ارائه می‌دهد:
- تعمیرات تخصصی با دستگاه‌های پیشرفته (تاپ سرویس)
- عیب‌یابی در محل (اعزام نیروی فنی)
- تضمین قطعات ارائه شده به مشتریان محترم
